ప్రస్తుతం పెన్షన్ అంశం ఉద్యోగుల్లో పెద్ద చర్చనీయాంశం అయింది. పాత పెన్షన్ (OPS), కొత్త పెన్షన్ (CPS/NPS), తాజాగా ప్రభుత్వం పరిశీలిస్తున్న యూనిఫైడ్ పెన్షన్ (UPS) – ఈ మూడింట్లో ఎక్కడ ఎంత లాభమో చాలా మందికి స్పష్టత లేదు. ఇప్పుడు ఒక 30 ఏళ్ల సర్వీస్ పూర్తి చేసిన Group-IV ఉద్యోగి ఉదాహరణతో మూడు స్కీములను పోల్చుకుందాం.
Stage 1 – ఉద్యోగి వివరాలు (Common Example)
- ఉద్యోగం: Group-IV ఉద్యోగి (ఉదా: Junior Assistant)
- సర్వీస్: 30 సంవత్సరాలు
- రిటైర్మెంట్ సమయంలో Basic Pay = ₹70,000 (ఉదాహరణకు తీసుకుంటున్నాం)
- ఉద్యోగం జాయిన్ చేసిన సంవత్సరం ఆధారంగా OPS / CPS / UPS వర్తిస్తుంది.
Stage 2 – మూడు పెన్షన్ స్కీముల లెక్కలు
1. Old Pension Scheme (OPS – 2004 ముందు జాయిన్ అయినవారికి)
- లెక్క: చివరి Basic Pay × 50%
- ₹70,000 × 50% = ₹35,000 Basic Pension
- దీనిపై Dearness Relief (DR) కూడా వస్తుంది.
- ఉదా: DR 30% → 35,000 + 10,500 = ₹45,500 ప్రతినెల
- లక్షణాలు:
- జీవితాంతం గ్యారంటీడ్ పింఛన్
- DA విలీనం వల్ల కాలానుగుణంగా పెరుగుతుంది
- Family Pension కూడా లభ్యం
✅ OPSలో ఉద్యోగి రిటైర్మెంట్ తర్వాత కూడా నిరంతర భద్రత ఉంటుంది.
2. Contributory Pension Scheme (CPS/NPS – 2004 తర్వాత జాయిన్ అయినవారికి)
- ఇందులో OPSలా గ్యారంటీ లేదు.
- ఉద్యోగి + ప్రభుత్వం (10% + 14% of Basic+DA) మొత్తాన్ని 30 ఏళ్ల పాటు NPS ఖాతాలో జమ చేస్తారు.
- మార్కెట్ రాబడి ఆధారంగా Corpus (పెట్టుబడి మొత్తం) ఏర్పడుతుంది.
ఉదాహరణ లెక్క:
- సగటు కాంట్రిబ్యూషన్ (ఉద్యోగి+ప్రభుత్వం): ~₹15,000/నెల
- 30 ఏళ్లలో వడ్డీతో కలిపి Corpus ≈ ₹60–70 లక్షలు
- రిటైర్మెంట్ తర్వాత:
- 60% Lump sum తీసుకోవచ్చు → ~₹40 లక్షలు
- 40% Annuityకి వెళ్తుంది → ~₹25 లక్షలు
Annuity రాబడి (6%) ప్రకారం నెలవారీ పెన్షన్:
- ₹25 లక్షలపై → సుమారు ₹12,500 – ₹15,000 ప్రతినెల
- అదనంగా Lump sum (₹40 లక్షలు) ఒకేసారి లభిస్తుంది.
❌ CPSలో పెన్షన్ తక్కువగా ఉంటుంది. OPSలో 45,000 వస్తే CPSలో 12–15,000 మాత్రమే వస్తుంది.
3. Unified Pension Scheme (UPS – కొత్త ప్రతిపాదన)
- కేంద్ర ప్రభుత్వం (2023లో ప్రకటించిన ప్రతిపాదన) ప్రకారం:
- ఉద్యోగి NPSలో కాంట్రిబ్యూట్ చేస్తాడు.
- రిటైర్మెంట్ తర్వాత కనీసం చివరి Basic Pay యొక్క 50% వరకు పింఛన్ వస్తుందని భరోసా.
- అంటే, OPS లాంటి భద్రత + NPSలో సేకరించిన Corpus కూడా ఉంటుంది.
ఉదాహరణ లెక్క:
- Basic Pay = ₹70,000
- UPSలో కనీస గ్యారంటీ పెన్షన్ = ₹35,000
- దీనికి అదనంగా DR (Dearness Relief) కూడా వస్తుంది.
- భవిష్యత్తులో DR 30% అయితే → 35,000 + 10,500 = ₹45,500 ప్రతినెల
- పైగా NPS Corpus (60% lump sum) కూడా లభిస్తుంది.
✅ UPSలో OPS భద్రత + NPS సొమ్ము రెండూ వస్తాయి.
Stage 3 – ముగింపు పోలిక
స్కీమ్ | పెన్షన్ లెక్కింపు | 30 ఏళ్ల సర్వీస్ తర్వాత (Basic ₹70k) | అదనపు లాభం |
---|---|---|---|
OPS | 50% of Last Basic + DA | ₹35,000 + DR → ~₹45,500 | గ్యారంటీడ్ జీవితాంతం పెన్షన్ |
CPS/NPS | Corpus ఆధారంగా Annuity | ~₹12,500 – ₹15,000/నెల | Lump sum ₹40 లక్షలు |
UPS | కనీసం 50% Basic + DR | ₹35,000 + DR → ~₹45,500 | పైగా NPS Corpus 60% lump sum |
Final Verdict
- OPS – అత్యంత లాభదాయకం. కానీ ఇది ఇప్పుడు కొత్త ఉద్యోగులకు అందుబాటులో లేదు.
- CPS – గ్యారంటీ లేకుండా తక్కువ పెన్షన్. ఉద్యోగులకు ఇబ్బందికరం.
- UPS – OPS భద్రత + NPS అదనపు సొమ్ము కలిపిన సమతుల్యమైన మోడల్. భవిష్యత్తులో ఇది మంచి పరిష్కారం అవుతుందని ఆశ.